Bu akşam farklı bir alanda bir deneme/uygulama yaptım. Böyle diyorum, zira bunlar yeni kefşedilen konular değil, benim için de bildiğim bir konunun ilk defa uygulanması oldu. Bu sefer henüz fotograf yok ama çizim var.
Bildiğiniz gibi DCC kumandalar lokomotiflere kumanda edebilirken, aksesuarlara da kumanda edebiliyor. Bu aksesuarlar, makas motoru, sinyal lambası, duman üreteci vb olabilir. Aksesuarlara kumanda edilebilmesi için yine lokomotiflerdeki gibi dekoder olması gerekiyor.
Makasların uzaktan kumanda edilebilmesi için elektrik motoru ile kullanılması gerekli, farklı markaların, makasları için farklı motorlar sözkonusu. Ancak makas motoru dediğimiz şey eski kapı zilleri içindekine benzer bir indüksiyon bobininden farklı bir şey değil, sadece çift yönlü bir bobin, akım uygulanan yöne göre makas kolunu sağa/sola çekebiliyor.
Analog sistemde, elektrikli kumanda da genelde ayrı bir güç kaynağından beslediğiniz makas motoruna, üreticinin sağladığı düğme/kol/şalter vb gibi parçalarla döşediğiniz kablonun uzunluğu kadar uzaktan kumanda edebilirsiniz.
Dijital sistemde ise bu kumanda işlemini DCC kumandanız üzerinden yapabiliyorsunuz. Bir de kumandanızı bilgisayara bağladınızmı, bütün kontrolü bilgisayar üzerinden yapmak mümkün. DCC aksesuar dekoderini makas kumandası için kullanıyorsunuz, farklı iki seçenek var, tümüyle raydan tek beslemeli ve ayrıca beslemeli olarak dekoderlar var.
Benim bu akşam yaptığım, hazırlamakta olduğum kurgu için planladığım makas kumandasının DCC denemesi oldu.
Kullandıklarım,
Hornby Elite DCC Kumanda :
Şart değil, Hornby Select, MRC Prodigy, Piko Digi1 hepsi aksesuar destekliyor.
Hornby Points Decoder :
Makas Dekoderi olarak kullandım. Hornby Dekoder 4 aksesuarı kontrol edebiliyor, yani 4 adres var, 4 makas motoruna bağlayarak kumanda edebilirsiniz. Ayrıca besleme ihtiyacı yok, raydan hem sinyal alıyor, hem elektriği içindeki kondansatörlerde biriktirerek makas motorlarına istendiğinde gönderiyor. Train-set de denen bu tip kullanım daha çok basit bağlama olarak görünüyor, kolayca gerçekleştirilebilmesi mümkün. Bu sefer bunu denedim.
Bir başka seçenek MRC makas dekoderi idi, o da aynı sayıda dekoder/motor kumanda özelliğine sahip. Ancak ikinci bir beslemeye ihtiyaç duyuyor. DCC uyumlu başka dekoderlarda kullanabilirsiniz.
Fleischmann Makas ve Motoru
Benim elimde bu olduğu için bunu kullandım. Hornby, Roco, Atlas, Peco ne isterseniz hangi makas ve motorunu kullanabilirsiniz. Mesela Hornby'nin makas motorları daha iri yarı ancak sevimli bir kamuflajı var:
Freiwald Train Controller :
Bilgisayardan kontrol için kullandığım program. Hornby Elite kumanda USB kablo ile bilgisayara bağlanabiliyor, Hornby sitesinden sürücüyü indirip yükledikten sonra programla kullanabiliyorsunuz.
Freiwald, yaklaşık 1 yıldır, Hornby Elite kumandayı tanıyor ve destekliyor, Hornby Elite 1.3 Firmware de yüklendikten sonra daha önceden oluşan kumanda hataları da ortadan kalkmış.
http://www.freiwald.com/pages/traincontroller.htm adresinden programla ilgili bilgileri, desteklenen kumanda ünitelerini görebilirsiniz.
Programın şık özelliklerinden biri Route tanımlanabilmesi. Hornby Elite kumandada, MRC Prodigy'de olan Route tanımlama olanağı yok, yani birden fazla makası bir yol oluşturacak şekilde programlayıp, hadi bu loko bu yola gitsin diyemiyorsunuz. Ancak Train Controller'a bağladığınızda Rota tanımlayabiliyorsunuz, bilgisayar ekranından mouse click ile rotanızı seçtiğinizde kullandığınız parametrelere göre, ister aynı anda ister 5er sn gecikme ile 4 makasın trak trak değişimini izlemek/dinlemek keyifli oluyor.
Program konusunda bir farklı seçenek de RocRail. RocRail gönüllü olarak geliştirilen açık kaynak kodlu bir yazılım.
http://www.rocrail.net/ veya
http://en.wikibooks.org/wiki/Working_Rocrail_with_Hornby_Elite_DCC_Controller adreslerinden bilgi alabilirsiniz. Henüz denemedim.
Gelelim deneme senaryosuna:
Önce Hornby Points Decoder 'a makas motorlarının kablosu bağlanır. Makas motorlarındaki SİYAH kablo ortak uçtur. Fleischman'da SARI ve KAHVE, Hornby de YEŞİL ve KIRMIZI makas motorundan gelen kablolardır ve hangisine elektrik verilirse makas o yöne hareket eder. Hornby Points Decoder, üzerinde 4 adet motor bağlama yeri vardır.
Her bir bölümde üç kablo girişi bulunur, + C - olarak gösterilen yerlere, + ve - ye iki farklı yön kablosu, C ye ise Sİyah kablo bağlanır.
Dekoder üzerindeki 5. bölüm ray bağlantısı içindir, Raydan dekodere yakın bir yerden alınan kablolar dekodere bağlanır ve bağlantı işi burada biter.
DCC kumanda üzerinde Points Dekoder aksesuar programlama bölümünden programlanır. HOrnby Points Decoder ilk bölüm 1 olarak programlandığında 2,3,4 otomatik programlanıyor ve hazır hale geliyor, kumanda da kolay tanımak için Lokomotiflere olduğu gibi isim de verebiliyorsunuz, Makas 1 Makas 2 gibi.
Daha sonra ister kumanda cihazınız üzerinden aksesuar ve adres seçerek, ister bilgisayar üzerinden çiziminizde makasa tıklayarak makasa kumanda etmek mümkün.
Basit şematik çizimi :
Bu gecelik bu kadar, daha sonra deneme kurgusundan fotograflar....