Füniküler (Tünel) Modeli ile İlgili

[VGroove]

Merhaba arkadaşlar,

Son 2 aydır, işim dolayısıyla Tünel fünikülerine hergün biniyorum neredeyse. Baya bir ilgimi çekiyor bu sistem. Daha doğrusu, tünel ile aramda duygusal bir bağ oluştu diyebilirim

Modelciliğe karşı baya bir ilgim var. Zaten model uçakçıyım.

Tünel fünikülerinin de bir modelini yapıp, evde atolye olarak kullandığım kapalı balkonuma koymak istiyorum. 1-1.5 metre arası bir ray uzunluğuna sahip olacak.

Rampa hazır
Gerekli elektrik motoru, halat, makaralar ve kasnaklar hazır
Yavaş yavaş vagonları da yapmaya başlayacağım.
Rayları da, önümüzdeki haftalarda yapmayı planlıyorum.

En büyük sıkıntım raylarla ilgili. Daha önce hiç model tren işine girmedim.

Rayları hazır mı almalıyım, yoksa demir profil kesimi yapan bir atolyeden mi kestirmeliyim, buna da halen karar veremedim.

Asıl yardıma ihtiyacım olan konu, rayların ikiye ayrıldığı kısım.
Vagonlardan biri sürekli soldan, diğeri ise sürekli sağ yönden gidip geliyor.

Bu ayrımı nasıl yapacağım, internette baya aramama rağmen füniküler ray sistemi ile ilgili bir şema bulamadım.

Bu konuda bana yardım edebilecek arkadaşlar varsa çok sevinirim. Önümdeki en büyük engel ray ayrımı. Bu ayrımın nasıl yapıldığını anlatabilecek arkadaş çıkabilirse, gerçekten önemli bir mesafeyi kat etmiş olacağım

Saygılarımla,

VGroove

[Ferda]

Can bey merhaba,

Brawa bir süre öncesine kadar çok beğendiğim  feniküler sistemli bir set üretiyordu (Brawa 6310-6309-6410). Ancak üretimi durdurdu. Siz sadece ray aradığınız için ve tren + tren rayları konularında fazla bilgim olmadığı için ray sorununu diğer arkadaşlar belki cevaplıyabilirler. Size gerekli olan hareketsiz makasları ( Abtsche Weiche) kendiniz yapmanız gerekecek herhalde. Belki faydası olabilir diye bazı resimler ve sayfaları paylaşıyorum.

Saygılar
Ferda















Filim

Görseller
http://www.google.com.tr/search?q=brawa+standseilbahn&hl=tr&biw=1366&bih=599&prmd=imvns&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=j9eaTtWIBOTN4QS7y5H_Aw&ved=0CHYQsAQ

http://www.google.com.tr/search?q=brawa+standseilbahn&hl=tr&biw=1366&bih=599&prmd=imvns&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=j9eaTtWIBOTN4QS7y5H_Aw&ved=0CHYQsAQ#hl=tr&tbm=isch&sa=1&q=standseilbahn&oq=standseilbahn&aq=f&aqi=&aql=1&gs_sm=s&gs_upl=54139l58197l0l59657l2l2l1l0l0l0l125l125l0.1l1l0&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.,cf.osb&fp=a48d85f0655d9f84&biw=1366&bih=599

[Ferda]

Hayalinizi, herşeyini kendi yaparak gerçekleştirmiş bir modelcinin çalışması.

http://www.modellbahn-rudolstadt.de/Bastelecke/Gleise/gleise.html

[VGroove]

Ferda  bey, ilginiz ve yardımınız için çok teşekkür ediyorum.

Mantık olarak düşündüğümde,
statik bir makas sisteminde ; iki vagonun sürekli aynı yönlerden gidip gelebilmesi için mutlaka vagonların tekerleklerinde bir farklılık olmalı diye düşünüyorum. Birebir aynı 2 vagon ile bunun olması imkansızdır herhalde.

Eklediğiniz fotoğrafları detaylı olarak inceledim. Makas sistemini anladım diyebilirim ancak, bu ayrımın nasıl gerçekleştiğini hala tam olarak idrak edemedim. Daha önce hiç model trencilik ile uğraşmadığım için de baya bir tecrübesizim bu konuda. Mazur görün beni

Anladığım kadarıyla,

Vagonun bir tarafındaki tekerlekler rayı tam olarak kavrıyor, diğer tarafındaki tekerlekler ise sadece destek görevi görüyor.
Diğer vagonda ise bunun tam tersi söz konusu.

Sanırım bu yüzden de, karşılaşma noktalarında vagonların devrilme ihtimalini en az indirmek için, birçok fünikülerde ray tekerleklerinin haricinde lastikler de var. Hatta Tünel fünikülerinde de 4 adet harici lastiğin olduğunu çok iyi biliyorum.

Vagonların tekerleklerini hazır almayı düşünüyordum. Ancak şimdi iş biraz sıkıntıya girdi. Vagonların bir taraflarına, raylara oturmayan (destek) tekerlekleri koymam gerekecek.

Vagonların çizimi bitti sayılır. Yarın son kez ölçüleri ve detayları kontrol edip, çizimimi lazer kesim yapan bir atolyeye bırakıp vagonların plastik şaselerini kestireceğim.

Ancak vagonların yürüyen aksamı konusunda ne yapacağımı henüz bilmiyorum. Dediğim gibi, standart tren tekerlekleri kullanamayacak olmam kötü oldu..

Bu konuda ne yapmamı önerirsiniz ?

[fvefa]

Bencede ic taraftaki tekerler sabit degil herhalde. Resimdeki makas aksami sabitse baska sekli mumkun olamaz zaten. Brawa' nin o modeli keske hala piysada olsaydi cok keyifli bir diorama yapilirdi. Isiniz zor Can bey. Ama bir o kadar enteresan proje. Kolay gelsin.

Not: Ferda sanada tebrikler bu kadar guzel dokumani toparladigin icin. Harika.

[Ferda]

Can bey,
Sizin de yazdığınız gibi her iki vagonun da dış tekerlekleri rayı kavrayacak şekildeler ve vagonu yönlendiriyorlar. İç taraftaki tekerler ise düz silindir şeklindeler ve diğerinin neredeyse iki üç katı genişliğindeler (çapı kastetmiyorum). Bunun sebebide makas kısımlarındaki boşlukları bu uzunluk sayesinde boşluğa düşmeden atlayabilsinler diye. Sizin tekerleri yapabilmeniz için bence önce ray işini halletmeniz lazım. Daha sonra makas kısmındaki boşluklara göre ölçü belirleyip iç tekerleri o ölçüye göre yapmalısınız. Tekerleri ancak torna ile yapabilirsiniz gibi geliyor bana. Ferdi'nin de yazdığı gibi işiniz pek kolay değil. Detayları paylaşırsanız memnun oluruz.
Tekerler daha iyi anlaşılsın diye bir resim daha paylaşıyorum.

Ferda

[VGroove]

Tekrardan çok teşekkür ediyorum Ferda bey. Eklediğiniz fotoğraf, kafamda birçok şeyin oluşmasını sağladı.
Dediğiniz gibi, ray sistemini halletmeliyim öncelikle. Ondan sonra da, uygun ölçülerde silindir tekerlekleri kestiririm tornacıdan.
Bu arada, bu fotoğrafları ne kadar aradım bilemezsiniz. İngilizce ve Fransızca olarak yazmadığım anahtar kelime kalmadı, ama bir türlü bu eklediğiniz kadar yararlı fotoğraflar bulamadım. Arama motoru kullanımı konusunda pek bilinçli değilim sanırım

İyi dilekleriniz için size de teşekküre diyorum Ferdi bey

Çalışmalarımı, aşama aşama fotoğraflandırıp buraya ekleyeceğim.

Herkese iyi forumlar.

[Osman Yalçınkaya]

MErhaba, o funiküleri sık kullanıp her seferinde meraklı kediler gibi bakan biri olarak şu dikaktimi çekmişti.
Makas ayrımına etki eden bir neden de yukarıda paylaştığınız tekerleklerle ilgili özelliğe ek olarak bir de pantografla ilgili.
Şöyle ki, -pantograf denir mi onu da tam bilmiyorum- araçların üstünde bir aparat var, görmüşsünüzdür büyük ihtimal, bunlar bir yanda duruyorlar ve iki araçta da zıt taraflarda duruyorla bu da araçları hep ayunı tarafa çekiyor diye düşünmüştüm kendimce.

Bir dahaki binişinizde buna da dikakt edebilirseniz bir nokta daha keşfetmiş oluruz belki.
Kolay gelsin.

[VGroove]

Tekrardan merhaba arkadaşlar,

İşlerim dolayısıyla 1 haftadır füniküler diaromasını askıya almış bulunmaktayım.
Bu arada farklı gelişmeler oldu. Cumartesi günü Beyoğlu' na giderken detaylı bir kez inceledim füniküleri. Çok şaşıracağınız bir şeyi farkettim. Vagonların her iki tarafında da, otobüs tekerleği büyüklüğünde lastikler var. Tünel vagonlarında lastik tekerlekler olduğunu daha önceden de duymuştum ama, her iki tarafında da olduğunu bilmiyordum.

Kısaca, her iki tarafta da lastikler var. Bir tarafta ise, tekerleğin yanında (iç kısımda) kılavuz rayı kavrayan tramway tekerleği var. Raylar ise standart demiryolu rayı değil, tramway rayı. Bizim füniküler, yurtdışındaki fünikülerlerden farklı anlayacağınız. Makas falan yokmuş meğer Tünel' de 

Bu gerçeği farketmem, projenin geleceği açısından epey rahatlattı beni. Detaylı bir makas sistemi ile uğraşmayacak olmam epey zaman kazandıracak projeye.

Ray olarak da, tramway rayı döşemek istiyorum diaromaya. Hazır tramway rayı bulabilir miyim hiç sanmıyorum ama, internette biraz aradığımda karşıma direk Ferda beyin yapmış olduğu şaheser çıktı 

Vagonların yan yana geçeceği yerdeki kıvrımı verebilmem için flexi diye tabir ettiğiniz esnek raylardan kullanmam gerekiyor sanırım.

Bunların haricinde, rampa hemen hemen bitti sayılır. Eğim açısına karar verdiğimde sabitleyeceğim rampayı.
Kontrol devresi için de, daha önceden dediğim gibi, pic programlamalı otomatik ve basit bir devre istiyorum. Bunun için de geçen hafta detaylı olarak görüştüğüm elektronikçiler var.

Fotoğraf makinem servise gittiği için şu anlık fotoğraf paylaşamıyorum arkadaşlar. Servisten geldiği an ekleyeceğim fotoğrafları..

@Osman Yalçınkaya

Hocam o dediğiniz düzeneğe dikkatli bir şekilde baktım ben de. Katenar görevini gören birşey olduğunu düşünüyorum. Vagonların ray üzerindeki stabilizasyonunu arttırıp için olduğunu sanmıyorum. Eğer o amaçla yapsalar, daha kalın demirlerle daha mukavemetli bir düzenek yaparlardı bence.
Büyük ihtimalle elektrik aktarımı içindir o üst raylar.

Büyük ihtimalle ben de o tarz bir katenar yapacağım. Vagon içi aydınlatma ve sürgülü kapılar için vagonlara elektriği nasıl vereceğimi kararlaştırmadım daha. Ancak vagonların tek raya oturacak olması, elektriği raylardan verme şansımı bitirdi doğal olarak 

Herkese iyi çalışmalar diliyorum. Sağlıcakla kalın...

Can SÖNMEZ

[huseyinozsut]

Sorununuzu çözmenize sevindim. Ancak gelecekte makasla bu işi çözmeye niyetli olan olursa belki bir faydam dokunur. Bu işin modelcilik ayağında yeni olmakla birlikte, makaslarla ilgili söyleyebileceğim birşey var:

Lima makaslarda makas ayarını ana hattan tali hatta aldınız diyelim, ana hattan ters yönden bir tren geçerse sorun olmaz. Geçer gider. Aynı şekilde makası tali yoldan ana hatta aldınız diyelim, tali yoldan ters yönden gelen tren problemsiz ana hatta bağlanıp devam eder. Çünkü makas ayırıcısında vagon tekeri geldiğinde esnemeyi sağlayan bir yay vardır. Teker geçerken ayırıcı zorlandığı yöne hareket eder. teker geçtikten sonra makası hangi ayarda tutuyorsanız yay vasıtası ile o ayara geri gelir. Aynı durum ters makas ters yönde iken de oluyor muydu, eve gidince kontrol ederim.

Eğer teorim tutarsa:

İki adet lima makas kullanırsanız, yokuş yukarı çıkacak olanı ana hatta devam ettirirseniz, yokuş aşağı olanı makasa alırsanız, yokuşun aşağısında kalan makası ana hatta, yokuşun yukarısında kalan makası tali hatta tutarsanız bu iş olur. Tali yoldan ana yola ters monte olmuş makas üzerinde bağlanırken, makas ayarı anayol olarak seçili iken vagon raydan çıkıyorsa benim teori göçer. Akşam test ederim.

Teorim göçerse bir çözümü daha var. Trenler eşit boyda, birebir aynı. Duble yolun orta noktası finükiler hattının orta noktası olursa, trenler aynı anda makasa girer, aynı anda makastan çıkar. Bir adet manyetik kontak ve trenlerden birine monte edilecek bir mıknatıs ve bir adet zaman sayaçlı röle ile iş çözülür. manyetik kontak makaslardan birinden hemen önce ana hatta yerleştirilir. Tren buradan geçtiğinde makaslar istenen konuma gelir. Bu andan itibaren zamanlı röle saniye saymaya başlar. Röleyi öyle ayarlarsınız ki, trenler  ana hatta bağlanma amacı ile kullanacakları makaslardan geçmeden hemen önce zaman dolar ve makaslar eski pozisyonlarına geri alınır. Bu sistemde trenleri ideal hızlarından yavaş geçirirseniz çöker. Oradan daha önce belirlediğiniz bir hızda geçmeliler. İstediğiniz hızda geçmek istiyorsanız, iki manyetik kontak ile gene iş çözülür. Neticede trenlerin hızı eşit. Biri ne hızla iniyorsa, öbürü o hızla çıkıyor. O yüzden iki manyetik kontakla da iş çözülür, ki sanırım zaman sayaçlı röle kullanmaktan daha basit bir montaj olur.

[NaciAklan]

Merhaba Can,

Füniküler esas olarak iki vagonun birbirlerini karşı ağırlık olarak kullandıkları bir sistemdir. En verimli şekilde kullanılabilmesi için her iki vagon da aynı hat üzerinde işler ve sadece karşılaştıkları noktada ayrı hatlara geçerler. Bağlantı kablosunun karışıp kazaya yol açmaması için her bir vagon hep aynı taraftan iner ve çıkar.  Benim önerim iki Y makas, makaslardan önce bir tetikleme mekanizması ve vagonlardan sadece birinde bu mekanizmayı harekete geçirecek bir düzenek yeterli olacaktır. Vagon hangi tetikleme mekanizmasına gelirse gelsin kendi önündeki makası hep aynı yöne(mesela sağ), karşıdaki makası ise aksi yöne(sol) açar. Sorununuz çözülür. Gergi telini(kablosu/halatı) ise hat seviyesinde hat ortasında iki ayrı makara grubu ile ayrı tutularak döşenebilir.

Kolay gelsin.

[NaciAklan]

Bu arada ufak bir ekleme: Prag'daki füniküler demiryolu hattında işliyordu. Taksim - Kabataş da zannedersem öyle. İlla tramvay hattı olacak diye bir zorunluluk yok. Zaten konulan resimler de aynı şey gösteriyor. Ama illa Tünel diyorsanız ve tramvay hattı bulamazsanız dert etmeyin. O kadar kusur kadı kızında da olur.