İrfan kardeşim , senin yazını görünce Koç müzesi kurucularından ve bu işin uzmanı sayılabilecek değerli ortak dostumuz Mahmut Zeytinoğlu’nu arayıp bu konuda yazacağı bir şeyler varsa bizi aydınlatmasını rica ettim .
Sağ olsun hiç vakit kaybetmeden bana aşağıdaki mesajı göndermiş , bilgisayar işlerinden çok haz etmediği için buraya yayınlama işini ben üstlendim.
Bu arada Harun günler önce Kadıköyde bizlere bir Rivarossi yetkilisinin “ size bir Türk lokosu yapalım mesela Br 58 olabilir “ dediğini ve onlara “ ama bizde Br 58 çalışmamış ki “ diye cevap verdiğini söylemişti .
Bu konu üzerine tekrar düşünmekte fayda var galiba .
Bu arada ben de bir şey söyleyeyim eğer 3.resimdeki loko Türkiyede çalışmış ise, ki resimden öyle anlaşılıyor Roconun bende ki bir modeli buna daha çok benziyor.( yarın resmini çekip koymaya çalışırım )
Mahmut beyin mesajı aşağıda.Teşekkürlerimizle birlikte yayınlıyorum…
Kemal Bey,
İrfan dostumuz haklıdır. G12'nin modifiye edilmiş bir versiyonu Osmanlı İmparotorluğu döneminde
(1.Dünya Savaşı yılları) sipariş edilmiş ve Henschel tarafından 1917-1918'de üretilerek Türkiye'ye
gönderilmiştir.
(1) (2) (3) (4) (5) (6)
1) Henschel 14515 1917 101 56001 56901
2) " 14516 " 102 56002 56902
3) " 14517 " 103 56003 56903
4) " 14518 " 104 56004 56904
5) " 15937 1918 105 56005 56905
6) " 14520 1917 106 56006 56906
7) " 15938 1918 107 56007 56907
" 15939 " 108 56008 56908
9) " 15940 " 109 56009 56909
10) " 15941 " 110 56010 56910
(1)= İmalatçı firma,
(2)= Üretim no.
(3)= " yılı
(4)= İlk geldiği zaman verilen loko no.
(5)= İlk TCDD no.
(6)= Sonraki TCDD no.
Kaynak : Steam in Turkey
Bu lokolarla ilgili resim ve bilgi çok az. Ama olanlar da bilgiyi doğruluyorlar.
İlk iki tarama 2 ayrı Almanca kitaptan. Bu lokonun tarihi anlatılırken metin kısmında Osmanlı İmparotorluğunun
siparişi üzerine üretildiği belirtiliyor. 3. tarama yine Steam in Turkey den alınan nadir bir resim.
En ilginç bulgu, arşivdeki 1931 tarihli Henschel'in faaliyetlerini anlatan kitaptan çıktı. 1931'e kadar ülke bazında
yapılan ihracatlar kısmında o yıla kadar Türkiye'ye gönderilen lokolar arasında son resim G12. Açıklamada
15 adet üretilip 10 tanesinin Türkiye'ye gönderildiği yazıyor (5 tanesi de Prusya Demiryollarına gitmiş).
Ayrıca başka tanıdık simalar da var.
Sayenizde sıkı bir arşiv çalışması yaptım ama konu da aydınlığa kavuşmuş oldu ve İrfan arkadaşımız
kesinlikle haklı çıktı. Herkesle paylaşmak da size kaldı.
Sevgilerimle,
Mahmut Zeytinoğlu
