Saygıdeğer modeltrenciler.
TCDD’nin demiryollarında trenlerin kaza geçirmeleri, vagon veya lokomotiflerin dray ( raydan çıkma) durumlarında kaza
yerine giderek kurtarma işlerini yapan trenlere imdat trenleri denmektedir.
Bu trenler kurtarma vinçi, kurtarama araç - gereçlerini içinde bulunduran vagon, kurtarma çalışmalarında eğitimli personeli
taşıyan vagon ve bunları çeken lokomotiften oluşmaktadır.
TCDD’nin bölge müdürlüklerine bağlı depo ve istasyonlarında bir kaza olasılığına karşın 24 saat hazır durumda vinç ve imdat
vagonları dizisi bekletilmektedir.
TCDD 3. Bölge Müdürlüğü’ne bağlı İmdat Treni ile ilgili görüntüleri sizlerle paylaşmak istedim.
Bu konuda bize yardımlarını esirgemeyen Sevgili makinistimiz Naci Akdağ Bey’ e yine
Naci Bey’in yönlendirmesi ile Dray Şefi Hamdi Kumartaşlıoğlu ve Deray personelinden Hasan Yetişkin Beylere de çok teşekkür
ederiz.
Halkapınar Depo’ya bağlı imdat treni belli zaman aralıkları ile Alsancak Gar Bakım Atölyelerinin olduğu yerde de konuşlanmaktadır.
İmdat treni dizilimi; vinç önünde bulunan kaldırma vagonu olarak bilinen vincin kancasının bağlı olduğu açık vagon,
onun arkasında kurtarma vinçi, imdat vagonu ( Kurtarma araç-gereçlerinin bulunduğu vagon) en sonda da personelin kaldığı
vagon.
Bir kaza anında bu diziye depodan gelen lokomotif bağlanarak en kısa sürede kaza yerine ulaşım sağlanmaktadır.
İmdat treni ile ilgili tcdd.gov.tr sitesinde yayınlanan yazının metni aşağıdadır.
İMDAT TRENLERİ VE DERAYMAN VİNÇLERİNİN SEFERE KONMALARI, OLAY YERİNDE YAPILACAK İŞLER VE HASARLI ARAÇLARA UYGULANACAK İŞLEMLER HAKKINDA 208 NUMARALI GENEL EMİR
(Genel Müdürlüğün 17.06.2004 tarih ve 2005 sayılı oluru ile kabul edilerek, 01.01.2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir.)
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
Madde 1- Bu Genel Emrin amacı; herhangi bir olay sonucu demiryolu trafiğine kapanmış bulunan yolun, imdat trenleri ve derayman vinçleriyle en kısa zamanda açılması ve tren seferlerinin normal hale getirilmesidir.
Kapsam
Madde 2- Bu Genel Emir; herhangi bir nedenle demiryolu trafiğinin aksaması veya istasyon yollarında manevranın kesintiye uğraması halinde çalıştırılacak olan imdat trenleri ve derayman vinçlerinin, tahsis edildikleri işyerinde bu Genel Emir hükümleri çerçevesinde; her an emre hazır durumda bekletilmesi, sefere konması, çalıştırılması ve bakım ve onarımlarıyla ilgili hükümleri kapsar.
Tanımlar
Madde 3- Bu Genel Emir’de geçen;
TCDD: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nü,
Genel Müdürlük: TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğünü,
Bölge Müdürlüğü: TCDD’ye bağlı 7 adet Bölge Müdürlüklerini,
İfade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İmdat Trenlerinin Hangi Durumlarda Kullanılacağı, Bağlı Bulundukları Bölgeler,
Bekletildikleri İşyeri ve Sefere Konmaları
Olayın Şekline ve Yapılacak İşlerin Özelliklerine Göre İmdat Trenleri
Madde 4- İmdat Trenleri;
Cer İmdat Trenleri;
a)Çeken ve çekilen araçların; üst ve alt yapıdaki hasar, üst ve alt yapının gereken şekilde yapılmamış olması, ray, travers, makas ve sinyal tesisleri ile cer araçlarının kontrol ve bakım eksikliğinden veya sistemin yanlış kullanımından, dingil kırılması, karambol (trenlerin çarpışması) ve diğer nedenlerden kaynaklanan yol kapanmalarında Cer İmdat Trenleri kullanılır.
b)Cer İmdat Trenleri kendi Bölge sınırları içerisinde çalıştırılacaksa, Bölge Müdürlüğünün emriyle sefere konur ve Genel Müdürlüğe telgrafla bilgi verilir. Başka bir Bölgede ihtiyaç olması halinde, ihtiyaç duyulan Bölge Müdürlüğü tarafından Genel Müdürlükten izin alınarak; diğer Bölge Müdürlüklerine bağlı Cer İmdat Trenlerinin sefere konması sağlanır.
c)Cer İmdat Trenlerinde görev yapacak ekip elemanları, TCDD Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliğinde belirtilen süre kadar derayman kursu görerek başarılı olmuş Loko Bakım Atölyesi, Depo, Sundurma, Vagon Bakım Onarım Atölyesi ve Vagon Servis Şefliği elemanlarından seçilir.
d)Cer İmdat Trenleri; malzeme, teçhizat ve ekip elemanlarının sayısı bakımından iki tipe ayrılır:
1)A Tipi Cer İmdat Treni
2)B Tipi Cer İmdat Treni
e)Cer İmdat Trenlerinin bekletildikleri işyerleri ile tipleri Genel Müdürlükten izin alınmadıkça değiştirilemez.
f)Cer İmdat Trenlerinin bağlı bulundukları Bölge Müdürlükleri ve bekletildikleri işyerleri ile tipleri Ek. 1’de gösterilmiştir.
g)A tipi Cer İmdat Trenlerinde yaklaşık 10 eleman, B tipi cer imdat trenlerinde yaklaşık 6 eleman bulundurulur. Ancak yapılacak işin özelliğine ve ihtiyaca göre eleman sayısı azaltılabilir. Duruma göre olay yerine tüm ekip gönderilmeyerek; yeterli sayıda elemanın görevlendirilmesi yetkisi işyeri amirine aittir.
h)A tipi Cer İmdat Trenlerinde genel olarak aşağıda belirtilen teçhizat ve malzemeler bulunur:
1)Çeşitli tip ve kapasitede krikolar ve diğer derayman cihazları,
2)Loko ve vagon çektirme teçhizatı
3)Derayman pabuçları
4)Ekip elemanları için yeterli miktarda yatak, yeme-içme ihtiyaçları ile koruyucu giyim eşyaları
5)Çeşitli boyutlarda ahşap takoz ve diğer gerekli malzemeler
6)B tipi Cer İmdat Trenlerinde genel olarak aşağıda belirtilen teçhizat ve malzemeler bulunur.
7)Deray kaldırma v.b. işlerde kullanılacak teçhizat ve malzemeler.
8)Ekip elemanları için yeterli miktarda yatak, yeme-içme ihtiyaçları ve koruyucu giyim eşyaları.
İmdat Trenlerinin Kullanma Bölgesi ve Görevlendirilmesi
Madde 5- Herhangi bir hadisede imdat trenleri ve derayman vinçleri Cer Müdürünün Bölge Müdürüne bilgi vermesi suretiyle Bölge Müdürünce veya vekilince görevlendirilir.
İmdat trenlerine ihtiyaç duyulduğunda; ilke olarak olay yerine en yakın işyerinde bekletilen imdat treni istenir. Ancak; şartlara ve yapılacak işin ve olayın, özellik ve önemine göre, diğer işyerlerinden bir veya birden fazla imdat treni ve derayman vinci de istenebilir.
İlke olarak, imdat treni teçhizat ve malzemelerin vagonlardan alınarak; başka bir araçla olay yerine gönderilmemesi esastır. Ancak, olayın özelliği ve yeri dikkate alınarak, yolun mümkün olan en kısa sürede açılması ilkesine göre gerekli durumlarda Bölge Müdürlüğünden izin alınarak, imdat treninden bazı derayman cihazları ve malzemelerin herhangi bir araçla ve yeterli sayıda personelle birlikte olay yerine götürülmesi mümkündür. İşi biten malzeme ve teçhizat, gerekli bakım ve onarımı yapıldıktan sonra imdat vagonlarındaki yerlerine konacak ve Bölge Müdürlüğüne bilgi verilecektir.
İmdat Trenlerinin Her Zaman Emre Hazır Tutulmaları
Madde 6- İmdat trenleri, imdat treni ekip şeflerinin gözetim sorumluluğu altında, her zaman emre hazır durumda, teçhizat ve malzemeleri eksiksiz ve çalışır durumda bulundurulur.
Bu iş için yetiştirilmiş ekip elemanlarından yeterli sayıda personel her an göreve hazır bulundurulur. Normal mesai saatleri dışında, evlerinden herhangi bir araçla alınarak imdat trenlerinde görev almaları sağlanır.
İmdat trenlerinin bekletildikleri işyerinin en uygun hatlarında park ettirilmesine dikkat edilir ve en az manevra ile zaman kaybına yol açmadan istasyona çıkabilecek şekilde koruma altında bekletilmeleri sağlanır.
Her olaydan dönüşte; imdat trenlerindeki vagonlar, vagon teknisyeni veya ilgili diğer elemanlarca, vagonların içindeki teçhizat ve malzemeler de imdat treni ekip şefi ve ekibi tarafından gözden geçirilerek varsa hasar ve arızalar giderilir ve eksiklikler tamamlanarak, tren ikinci bir görev için hazır duruma getirilir.
Mevcut teçhizat ve malzemeler özenli bir şekilde korunur, periyodik muayene ve bakımları yapılır.
İşyeri amirinin gerekli gördüğü zamanlarda, işyerinde yapılacak tecrübe çalışmaları, teorik ve pratik işbaşı eğitimleriyle personelin bilgi ve becerileri artırılır.
İmdat Trenlerindeki Vagonların Malzeme Listesi ve Korunması
Madde 7- İmdat treninin her vagonunda bulunan demirbaş teçhizat ve malzeme tüketim malzemelerinin birer listesi o vagonun uygun bir yerine asılır. vagon kapıları devamlı kilitli tutulur. Anahtarlar işyeri amirinin uygun göreceği bir yerde koruma altında saklanır.
İmdat trenlerinin teçhizat ve malzemeleri ilke olarak hiçbir şekilde başka işlerde kullanılmaz.
Ancak zorunlu durumlarda Bölge Müdürlüğü izniyle diğer işlerde kullanılabilir. Bu durumda, işin bitiminde eksikleri tamamlanır, gerekli bakımları yapılır ve sonuçları Bölge Müdürlüğüne bildirilir. Bu konuların takibi, imdat treninin o anda bulunduğu işyeri amirinin görevi olup, aksine hareketten o işyeri amiri sorumludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Derayman Vinçlerinin Tarifi, Bağlı Olduğu Bölge, Bekletildikleri İşyerleri Özellikleri ve Çalıştırılmaları
Derayman Vinçlerinin Tarifi, Bekletildikleri İşyerleri ve Diğer Özellikleri
Madde 8- Derayman vinçleri, 50 ton ve daha yüksek kaldırma kapasiteli, özel motorlu, kendi kendine yürüyebilen ve trenle sevk edilebilen demiryolu vinçleridir.
Bu vinçlerin bağlı oldukları Bölgeler, bekletildikleri işyerleri, No.ları, kaldırma kapasiteleri ile diğer özellikleri Ek: 2’de; “TCDD şebekesinde mevcut çeşitli tip vinçlerin gruplandırılması ile ilgili bilgiler EK: 3’de gösterilmiştir.
Derayman Vinçlerinin Kullanılmalarına İzin Verecek Makamlar
Madde 9- Derayman vinçleri;
a)Kendi Bölge Sınrları içerisinde kullanılmaları gerektiğinde Bölge Müdürlüğünün emriyle sefere konur ve çalıştırılırlar.
b)Bağlı bulunduğu Bölge sınırları dışında çalıştırılması gerektiğinde, işin özellikleri ve gerekçe belirtilerek ihtiyaç duyan Bölge tarafından Genel Müdürlükten talep edilecektir.
c)Böyle durumlarda ihtiyaca en uygun derayman vincinin tespit edilerek ihtiyaç duyan bölgeye sevki için Genel Müdürlük emrinin çıkarılması Cer Dairesince sağlanır.
d)Bir bölgeden başka bir bölgeye geçici görevli olarak gönderilen vinç, gerekçede belirtilen işin dışında başka bir işte kullanılmaz ve işin bitiminde derhal kendi işyerine en seri şekilde geri gönderilir ve Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
e)TCDD dışındaki diğer resmi veya özel kurum, kuruluş, şirket veya şahıslarca vince ihtiyaç olması halinde, başvurular Genel Müdürlüğe yapılabileceği gibi, doğrudan bölge Müdürlüklerine veya bağlı işyerlerinden gar ve istasyonlara yapılabilir.
Bu gibi başvurularda gerekli çalışma izni Genel Müdürlük veya Bölge Müdürlüğünce verilir. Vinç isteği ile ilgili başvurunun Genel Müdürlüğe yapılması halinde, bu başvuru Cer Dairesi Başkanlığı tarafından ilgili Bölge Müdürlüğüne iletilir.
Derayman Vinçlerinin Hangi işlerde Kimler Tarafından Kullanılacağı
Madde 10- Derayman vinçleri;
a)Herhangi bir demiryolu işletme kazasında deray kaldırma veya yükleme-boşaltma işlerinde, Demiryolu köprülerinin onarımında,
b)İşletme kazaları dışında TCDD İşletmesine ait ağır parçaların yükleme-boşaltma ve montaj işlerinde,
c)TCDD dışındaki resmi veya özel kurum, kuruluş, şirket veya şahıslarca derayman vinci talep edildiğinde,
Bu durumda istekte bulunanlardan, mevzuata göre depozito alınır. Vincin hangi tarihlerde, hangi saatlerde, nerede ve ne kadar süreyle ve hangi işlerde kullanılacağı, yükleme boşaltma ve montajı yapılacak en büyük ağırlığın tonajı ile ilgili makama bildirilir.
d)Derayman vinçleri, 27 Ekim 1996 tarih ve 22800 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kanunun 19. maddesi ile değiştirilen 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun değişik 42/a maddesi gereğince Milli Eğitim Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü veya Makine Mühendisleri Odalarından herhangi birisine müracaat edilerek yetki belgesi almış bulunan, vinç operatörleri tarafından kullanılır.
Derayman vinçleriyle vagon manevrası ve çektirme işleri yapılmaz.
Derayman Vinçlerinin Bekletildikleri Yerde Yapılacak İşler
Madde 11- Derayman vinçleri bekletildikleri Loko Bakım Atölyesi ve Depolarda bulundukları sürece, işletilmeleri, bakım ve revizyonları için gerekli olan tüm malzemeler ile ekip elemanları için gerekli giyim, yeme-içme ve barınma malzemeleri ilgili Bölge Müdürlüklerince sağlanır.
Herhangi bir görevden sonra işyerine dönen vinç, vinç ekibi ve gerekiyorsa işyerinden verilecek diğer işçiler tarafından sorumlu amirlerin gözetimi altında muayene ve kontrol edilerek, hasar ve arızaları giderilir, eksik malzemeleri tamamlanır ve ikinci bir görev için emre hazır durumda uygun hatlarda bekletilir.
Vinçteki bakım-onarım işleri bir iş gününden fazla sürecekse, durum, nedenleriyle birlikte Genel Müdürlüğe bildirilir. Revziyon veya bakım-onarım bitiminde vincin faal hale geldiği ayrıca Bölge Müdürlüğüne ve Genel Müdürlüğe bildirilir.
Derayman Vinçlerinin İstek ve Kullanılmasında Uyulacak Kurallar
Madde 12- Derayman vinçleri;
a)Bölge Müdürlüğünden emir ve izin alınmadıkça, görevlendirildikleri işin dışında başka bir işte kullanılmaz. Kullanıldığı takdirde, Cer Müdürü, ilgili Loko Bakım Atölyesi veya Depo Müdürü, Depo Şefi ile Vinç Ekip Şefleri sorumlu tutulur.
b)Vincin görevlendirildiği işin dışında başka bir işte kullanılması gerektiğinde; yetkili amir veya ekip şefi, açıklayıcı bilgi vermek suretiyle Bölge Müdürlüğünden; şayet vinç kendi Bölgesi dışında çalışıyor ise Genel Müdürlükten izin alınır.
c)İşin bitiminde vinç ekip şefleri, yapılan işleri ve hangi trenle işyerine hareket edeceğini işyeri amirine ve Bölgesine telgrafla bildirir.
d)Vinç işyerine döndükten sonra, işyeri amiri ayrıca sonucu Bölgesine telgrafla bildirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İmdat Trenleri ve Derayman Vinçlerinin Sevkleri, Olay Yerinde Emir ve Kumanda, Ekip Elemanlarının Yeme-İçme ve Barındırılmaları
İmdat Trenleri ve Derayman Vinçlerinin Olay Yerine Sevklerinde Uyulması Gereken Konular
Madde 13- Herhangi bir nedenle yol kapanması ve demiryolu trafiğinin aksaması hallerinde işyerinden imdat treni ve derayman vinci istendiğinde, istek anından itibaren normal iş saatleri içerisinde en çok 40 dakika, iş saatleri dışında veya resmi tatil günlerinde büyük şehirlerde (metropollerde) en çok 90, diğer yerleşim birimlerinde ise en çok 70 dakika sonra ekiple beraber gar ve istasyondan olaya götürülecek elemanlar can ve mal güvenliği yönünden ekip şeflerinin gözetim ve sorumluluğu altında yardımcı olarak çalıştırılabilir.
Olay Yerinde Emir ve Kumanda
Madde 14- Cer imdat treni ve derayman vinçleriyle deray kaldırma işlerinde, olay yerindeki emir ve kumanda yetkisi Cer Müdürüne; yol-imdat treni kullanılarak yapılacak olan yol, köprü, tünel ve menfezlerin bakım ve tamiri konusunda Yol Müdürüne, sinyalizasyon ve haberleşme konularında Tesisler Müdürüne veya bunların vekillerine, gerektiğinde Servis Müdürleri tarafından görevlendirilecek diğer sorumlu amirlere ait olup, işin yürütme yetkisi tamamen imdat ekip şefindedir.
Ekiplerin Yemek İhtiyaçlarının Sağlanması
Madde 15- İmdat trenleri ve derayman vinci ekiplerinde bulunan elemanları ile bunların dışında olay yerine gönderilen diğer servis elemanlarının yemek ihtiyaçları, Bölge Müdürlerinin görev, yetki ve sorumluluklarına ait mevzuat hükümlerine göre sağlanır.
Bu iş için daha önceden belirlenen bir mutemete, işin özellik ve süresine göre yeterli miktarda nakit para avansı verilerek, olay yerinde görevlendirilen değişik servis elemanlarının yemek ihtiyaçları aksatılmadan karşılanır.
Ekip Elemanlarının Görevlerinin Değiştirilmesi
Madde 16- İmdat trenlerindeki teçhizat ve derayman vinçleri, daha önceden kurs görmüş ve yetiştirilmiş elemanlarca çalıştırılacağından, bu elemanlar, ölüm, hastalık ve istifa durumları dışında, unvan ve dereceleri değişmiş olsa dahi, yerlerine yeterli sayıda eleman yetişinceye kadar çalıştıkları ekipte verilen görevlerine devam ederler.
İmdat trenlerinde görevli elemanların; sicil no, adı soyadı, unvanı, ev adresleriyle ev ve cep telefon no.larını gösterir listeler imdat trenindeki en uygun bir vagonun içine, derayman vinci personelinin listesi de vinç operatör kabinine asılır.
Ayrıca söz konusu listeler, işyerlerinde ilgili amirlerin odalarında görünür bir yere asılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Hasarlı Çeken ve Çekilen Araçların Sevkleri ile Onarım Veya Revizyon Görecekleri İşyerlerinde Yapılacak İşler
Ekiplerin Yola, Çeken ve Çekilen Araçlara En Az Hasar Vermek İçin Uyacakları Kurallar
Madde 17- Cer imdat trenleri ile derayman vinç ekipleri;
a)Demiryolu trafiğine kapalı bir yolu açmaya çalışılırken, gerek yol ve gerekse çeken ve çekilen araçlar üzerinde; elde olmaksızın meydan gelebilecek hasarın en az düzeyde tutulmasına özen gösterilir.
b)Yola verilemeyecek şekilde hasarlanan vagonların ana malzemesi hiçbir zaman oksijen keski takımıyla kesilerek parçalanmaz.
c)Yolun açılması için bu gibi vagonların gabari dış edilmesine gerek duyulursa, vagonun en az hasarlanacak şekilde hat harici edilmesine dikkat edilir.
d)Yola verilmeyecek kadar hasarlanan vagonlar, dingil veya bojileri çıkarılarak sağlam vagonlara yükletildiğinde yük gabarisini aşarlarsa, gabari dışına taşan parçalar kaynaklı ise, kaynak yerinden uzak ve en uygun yerlerinden kesilir; cıvata veya perçin bağlantılı iseler, civataları sökülerek veya perçinleri kesilerek demonte edilir.
e)Hasarlı vagonları yükletileceği sağlam vagonlar Bölge Müdürlüğünce sağlanır.
f)Yola verilebilecek düzeyde hasarlı olan çeken ve çekilen araçlar, mevzuata uygun olarak ilgililerce kontrol edildikten sonra, mümkünse trenin sonuna bağlanarak her türlü emniyet tedbirleri alındıktan sonra onarım veya revizyon görecekleri işyerlerine sevk edilir.
Bu tür vagonların etiketlerine, derayman veya karambol geçirdikleri mutlaka yazılır.
g)Deray vagondan kaynaklanmışsa, ilgililerce olay yerinde, bu vagonun numarası, revizyon gördüğü işyerinin ismi, revizyon tarihi, vagondaki hasar ve eksiklik ile içindeki yük belirtilerek üç nüsha tutanak düzenlenir.
Tahkikatın sonuçlanması beklenmeden tutanaklardan bir nüshası II Başkanlığına , bir nüshası vagonun sevk edileceği yere gönderilir.
h)Dingil kırılması ve tekerlek gövdesi patlaması sonucu meydana gelen deraylarda, vagonun numarası ile birlikte, ayrıca dingil başı ve tekerlek gövdesi numaraları düzenlenecek tutanakla belirtilir.
ı)TCDD Bölgelerinde, diğer resmi veya özel kurum, kuruluş, şirket veya şahıslara ait vagonların deray etmesi veya karambol geçirmesi durumunda mevzuat kurallarına göre işlem yapılır.
j)Vagon deraylarında, imdat ekibinde vagon teknisyeni mutlaka bulundurulmalıdır.
