Burak selam,
Bu iş keyif ve zevk işidir. Hangisi hoşuna giderse, bütçen hangisine uygunsa onu alırsın. ayrıca bir markaya da bağımlı olman gerekmez.
Marklin de, adı geçen diğer firmalar da şu anda dünyada bu hobiye en üst düzeyde ürün üreten markalar.
Bazı insanlar bu hobi konusunda fanatikleşip marka bağımlısı oluyorlar, bu da objektiflikten uzak, haklı haksız yanlış yorumlara sebep oluyor.
Bazıları da ülke bağımlısı oluyorlar. Ben Almansa severim, ben İngilizse severim, onlar iyidir bunlar kötüdür muhabbetleri oluyor.
Ama bunları hiç umursamayan model tren üreticileri de bu günlerde aşağıdaki gibi bir tablo çiziyor.
Globalleşme ve ucuz iş gücü arayışı yüzünden bütün bu markalar ana ülkelerinin dışındaki ülkelerde yapılıyor. Ayrıca bir çok ülkenin gururu olmuş markalar da, marka olarak bile artık o ülkenin malı olmaktan çıkmış durumdalar. Mesela Avusuryalı Roco artık bir Almanın, Almanyanın gururu Marklin bir İngiliz grubu olan Kingsbridge Capital Advisors'ın, Amerikan Bachmann ve Avusturyalı Liliput Kader International diye Hong Kong lu bir firmanın, İtalyan Lima, Rivarosi ve Arnold, İspanyol Electrotren ve Fransız Jouef, Alman Heico artık İngiliz Hornby grubunun. İmalat yerleri de aynı şekilde değişiklik gösteriyor. Firmalar en ucuz ve en kaliteli üretimi hangi ülkede yaptırabiliyorlarsa orada yaptııyorlar.
Şu anda dünyada model trenlerin imalatı için en ucuz ülkeler Çin, Romanya ve Slovakya gibi ülkeler. Birçok markanın imalatı tamamiyle ya da kısmen buralarda yapılıyor.
Kalite olarak da benim şahsi tecübem (çünkü imalatların diğer ülkelere kayması sırasında zaten ithalat yapıyordum) bu ülkelerde yapılan ürünlerde kalitenin bence en az %200 artmış olduğu. Zaten bu firmaların, aşırı rekabetçi olan ve gittikçe daralan model tren piyasasında kaliteden ödün vermeleri kendi idam fermanlarını yazmaları olurdu.
Bunları anlatmamın sebebi şu;
İçinde bulunduğumuz yıllarda hemen hemen bütün model tren firmaları Avrupa pazarının daraldığından yakınıyorlar. Satışlar düşüyor, maliyetler özellikle Avrupa'da imalat yapmaya devam eden firmalar için aşırı şekilde yükseliyor. Adları geçen bir çok Avrupa firması iflasın eşiğinde ya da eşiğinde idi ve bu yüzden başka firmalarca veya gruplarca satın alındılar. Marklin'i, Lima, Rivarossi, Jouef, Electrotren, Arnold'u İngilizlerin, Roco'yu bir Almanın satın alma sebepleri de bunlardır. Ve bu sektör sahipler ve imalat yerleri açısından amiyane tabirle "kimin eli kimin cebinde" durumua gelmiştir.
Dolayısı ile etrafta ve burada duyacağın "o iyi, bu kötü" laflarına bakma. Markaların kalite farkları hemen hemen sıfırlanmış durumda. Her markada 100 YTL ye alabileceğin lokomotif daha az detaylı ve basit 300-500 YTL'ye alacağın lokomotifse daha detaylı ve komplike ve aynı kalitede olacaktır.
Türkiye de alışveriş yapmak istediğinde dikkat edeceğin tek nokta aynı ürün için Avrupa fiyatları ile burada ki fiyatların karşılaştırılması olmalıdır. Eğer Avrupa fiyatı 200 EU olan bir ürün burada 300-350 EU ise burada bir yanlış var demektir.
Roco, Marklin, Liliput ve hatta şimdiye kadar daha oyuncak gözüyle bakılan Mehano da bile bugün 350-400 EU ya satılan lokomotifler var. Avrupa fiyatları birbirine yakınsa kalitesi ve özellikleri de hemen hemen aynıdır. Gerisi tamamen "marka bağımlılığı"na girer ve saçma olur.
İşin ekonomik tarafı yukarıdaki gibidir ve markalar arasında "Marklin" haricinde (2 ray/3ray ya da AC/DC ayrımı olduğu için) bir seçim yapman şart değildir.
İşin teknik yönüne gelince;
Bu forumda 2 ray ve 3 ray sistemlerle ilgili bir çok bilgi bulabilirsin. Mecburen seçim yapman gereken konu budur.
Başlarken 2 ray mı 3 ray mı karar vermek durumundasın.
2 ray ya da DC seçersen ne olur?Yukarıda adı geçen ve geçmeyen "Marklin" dışındaki tüm markaların tüm HO ölçek lokomotiflerini kurgunda çalıştırabilirsin.
Bizim Tepe Nautilus'daki kurgumuzda şu anda bir adet Hornby, bir adet Liliput, bir adet MTH, bir adet Roco çalışıyor. Bunların hepsi farklı markalar. Hepsi de Hornby'nin digital kumandası ile idare ediliyor. Hepsi digitale Hornby dekoder takılarak geçti. Yani DC/2 ray sistemlerde %100 uyumluluk var.
"Hornby Kullanıcısı", "Roco Kullanıcısı", "Liliput Kullanıcısı", "Lima Kullanıcısı", v.b olamazsın. Çünkü hepsini kullanabilirsin.
3 ray ya da AC veya Marklin seçersen ne olur?Gene kaliteli bir marka kullanırsın.
Ama temelde "Markin Kullanıcısı" olursun. Marklin ürünlerini ve ayrıca yukarıdaki markaların Marklin (3 ray) için üretmiş olduğu lokomotifleri kullanabilirsin. Ancak dünya genelinde 2 ray/DC kullanıcısı çok daha fazla olduğu için diğer markaların üretimlerinden sana uyabilecek daha az çeşitte lokomotif bulabilirsin.
Markalar açısından temel farklar bunlardır.
Türkiye'de yaşadığın için Türkiye'de bu ürünleri bulabileceğin firmaları da kendin değerlendirmen gerekir.
Marklin için İstanbul'da Pera Hobby
www.modeldunyasi.com (216) 566 31 05 ve Nes Teknoloji
www.hobi2001.com/ (212) 2526694
Flesichmann için Ankara'da Hobbytime
www.hobbytime.com.trAyrıca bizim mümessili olduğumuz Hornby, Lima, Rivarossi, MTH, Liliput, Bachmann, Roco, v.b markalar var. Hem bu markalar hem de bizim için (Proses) zaten bu forumda fazlasıyla bilgi bulabilirsin. Biz aynı zamanda satıcı olduğumuz için kendimizi değerlendirmek bize düşmez.
Selamlar,
Harun