Türkiye'de kullanılan Endüstriyel lokomotifler

[Alp ÖNEY]

Almanya Deutz üretimi T4M 525 R dizel lokomotif.

Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK)’nda  (Fab. No: 55488) 11/07/1953 tarihinde  çalışmaya başlamıştır.

4 silindirli 225 PS dizel motoru bulunmakta ve azami 50 Km/s sürat yapmaktadır.

Türkiye’deki fotoğrafları, hizmetten çekilme tarihi ve sonu hakkında bir bilgi bulunmamaktadır.


Aynı tip lokomotiften örnekler.

[Alp ÖNEY]

Almanya Deutz üretimi T4M 625 R dizel lokomotif.

Erzurum Şeker Fabrikası’nda  (Fab. No: 56019) 30/03/1955 tarihinde  çalışmaya başlamıştır.

4 silindirli 240 PS dizel motoru bulunmakta ve azami 53 Km/s sürat yapmaktadır.

Türkiye’deki fotoğrafları, hizmetten çekilme tarihi ve sonu hakkında bir bilgi bulunmamaktadır.


Aynı tip lokomotiften örnekler.

[Alp ÖNEY]

MTK üyesi  Osman Can BECAN Bey ile bugün gerçekleştirdiğimiz görüşmede, bu konuya katkı sağlayacağı düşüncesiyle arşivinde yer alan ve tarafından çekilen fotoğrafları bana iletmiştir.

Sağlıklı değerlendirme ve tespit yapabilmek açısından çok değerli bulduğum bu fotoğrafları,  konunun devamında aynı sınıf lokomotiflerle birlikte ayrıca paylaşacağım.

Osman Can BECAN Bey’e sevgi ve saygılarımla birlikte, katkılarından, yardımlarından ve konuya göstermiş olduğu hassasiyetten dolayı bir kez daha teşekkür ederim.


Yanıt #58’de değinilen,  R.KOÇ Müzesi’nde sergilenmekte olan  Batman Rafinerisi’nde kullanılmış MaK 240 B  (Fab.No: 220025) dizel lokomotif (Osman Can BECAN arşivinden)

[Alp ÖNEY]

Mahmut ZEYTİNOĞLU Bey, bugün arşivinde bulunan ve Uşak Şeker Fabrikası’nda 2005 yılında atıl vaziyette duran biri dizel, diğeri buharlı iki lokomotifin fotoğraflarını iletmiştir.

Mahmut ZEYTİNOĞLU Bey’e sevgi ve saygılarımla birlikte, katkılarından, yardımlarından ve konuya göstermiş olduğu hassasiyetten dolayı çok teşekkür ederim.

Mahmut Bey’in ilettiği bu fotoğraf Yanıt #41’de değinilen, 24/02/1934 tarihi itibariyle Uşak Şeker Fabrikası’nda kullanılan, 2006 yılında ihaleyle Uşak'ta faaliyet gösteren bir hurdacıya satılan, Almanya Orenstein & Koppel üretimi  RL  7 (Fab.No: 20415) dizel lokomotifin 02/12/2005 tarihinde fabrikadaki son haline aittir. (Yanıt #41’de üretim yılı 1937 olarak belirtilmiştir. Doğrusu 24/02/1934 fabrikada kullanıma başlama tarihidir)

2006 yılında hurdacıdaki görüntüde ise  motor yan kapağının üzerinde bulunan “O & K” fabrikasına ait üçgen şeklinde  plaketin sökülmüş olduğu görülmektedir.

[Alp ÖNEY]

Mahmut ZEYTİNOĞLU Bey’in arşivinden paylaştığı Uşak Şeker Fabrikası deposunda bulunan buharlı lokomotif.

Fotoğraflar, 1934 yılı itibariyle Uşak Şeker Fabrikası’nda kullanılan Almanya Orenstein & Koppel fabrikası üretimi (Fab.No: 12523) lokomotife aittir.

Yanıt #1’de değindiğimiz, Alpullu Şeker Fabrikası’nda aynı yıl hizmete girmiş olan (Fab.No: 12524) ve fabrika bahçesinde halen sergilenen lokomotifin aynısıdır.

Türkiye’de 2 adet kullanılan ve en son 2005 yılına ait fotoğrafları bulunan Uşak’taki bu lokomotifin sonu hakkında başka bir bilgiye ulaşılamamıştır.















Alpullu Şeker Fabrikası’nda sergilenen (Fab.No: 12524) lokomotif






12523’ün yeni tespit edilen ayrı bir fotoğrafı

[Alp ÖNEY]

Amasya/Suluova Eski Çeltek Kömür İşletmesi’nde kullanılan Almanya 1895 yılı üretimi Henschel (Fab.No: 4153) ve Kraus 1910 yılı üretimi 600 mm (Dekovil) lokomotifleri.





Henschel  4153










Kraus 6332

[Alp ÖNEY]

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) kullanılan Diema DGL 30 ve Deutz A2M 517 lokomotifleri.

Diema DGL 30, 30 PS gücünde dizel motora sahip 12 Km/s sürat yapmaktadır. Deutz A2M 517, 30 PS dizel motor ile donatılmıştır.

TTK’da,  Diema DGL 30 lokomotifleri halen kullanılmaktadır.

03/03/1992 tarihinde Zonguldak Kozlu Kömür Ocağı’nda meydana gelen grizu patlamasında 2 adet Diema DGL 30 (5131 ve 5132) ile 2 adet Deutz A2M 517 lokomotifler ağır hasar görmeleri nedeniyle ıskat edilmişlerdir.


Diema DGL 30 (Yurtdışından  örneği)




Deutz A2M 517 (Yurtdışından örneği)

[Alp ÖNEY]

Yanıt #65’de konu edilen, Amasya/Suluova Eski Çeltek Kömür İşletmesi’nde kullanılan Almanya 1895 yılı üretimi Henschel (Fab.No: 4153) ve Kraus (Fab. No: 4332) 1910 yılı üretimi 600 mm (Dekovil) lokomotifler.


Henschel (Fab.No: 4153) 1 nolu lokomotif.




Solda Kraus (Fab.No: 6332) 2 nolu , sağda Henschel (Fab.No: 4153) 1 nolu lokomotif.





 

[Teoman Kardaşlar]

Alp Bey, merhaba.

Ülkemizde kullanılan birbirinden ilginç endüstriyel lokomotiflerle ilgili paylaşımlarınızda müthiş bir
araştırma ve inceleme yaptığınız belli oluyor.

Bizlerle de paylaşarak gösterdiğiniz bu özverili çalışmalarınızdan dolayı size çok teşekkür ediyoruz.

Emeklerinize sağlık.

Sevgiler, saygılar.
Teoman Kardaşlar

[Alp ÖNEY]

Teoman Bey merhaba.

Samimi duygu ve düşünceleriniz için çok teşekkür ederim.

Her zaman ilgimi çekmiş olan bu lokomotifler ile ilgili belge ve bilgileri derlerken itiraf etmeliyim ki, ülkemizdeki kaynaklardan fotoğraflar dışında pek fazla bilgi edemedim. Bu da beni daha fazla araştırmaya yöneltti. Yurtdışında çok ciddi şekilde tutulmuş (Fab.numaraları, fotoğrafları, Türkiye'ye gönderilme tarihleri vb. gibi) kayıtlara rastladım ve bu sayede daha sağlıklı bir çalışma yürütebildim. Bu sebeple, forumda mümkün olduğunca derleyebildiğim kadarıyla modeli, tipi, üretim tarihi, teknik özellikler, sonları gibi bilgilere de yer vermeye çalıştım. Yeni yılda da paylaşımlarım devam edecektir.

Sevgi ve saygılarımla.

   

[Alp ÖNEY]

Yanıt #65 ve 67’de daha önce paylaşılan, Amasya/Suluova Çeltek Kömür İşletmesi’nde kullanılan Henschel & Sohn (Fab.No: 4153) 1 nolu lokomotif.

Henschel & Sohn Lokomotif Fabrikası, 1895 yılında sayısı tam olarak belirlenememesine rağmen “Zwiling” tabir ettikleri “İkiz” lokomotifleri ordu hizmetlerinde kullanılmak üzere ülkemize teslim etmiştir.







Bu tip lokomotifler,  Bağdat Demiryolları, Edremit-Havran, Kemerburgaz-Haliç (Karadeniz Sahra Hattı)  ve muhtemelen Kurtuluş Savaşı sırasında Yahşihan-Ankara arasında işletmeye sokulmuştur.

Karadeniz Sahra Hattı ise 1.Dünya Savaşı’nda,  İstanbul’un elektriksiz kalmaması amacıyla Zonguldak’tan deniz yolu ile kömür taşınmasının riskli olması düşünülerek tesis edilmiştir.

Fab. No: 4152 ve 4153  “İkiz”lokomotifler,  anılan dönemde “96 A” ve “96 B” numaralandırılmasıyla hizmet görmüşlerdir. 

1895 yılında ülkemize teslim edilmesi ile birlikte yabancı kaynaklarda 1930 yılında tekrar Çeltek Kömür Ocağı’nda envantere girdiği kayıt altına alınan, bu süre içerisinde nerede hizmet gördüğü kesin tespit edilemeyen bu lokomotifimiz, hayatta kalan ikiz dizinin “96 B” numaralı lokomotifidir. 

[Alp ÖNEY]

Orenstein & Koppel MB 5 N dizel lokomotif.

28/11/1967 tarihinde O&K  (Fab.No: 26624) Fabrikası’nın Türkiye Voith temsilciliği/firmasına  gönderdiği lokomotif.

Bu tarz lokomotiflerde Voith şanzımanlar kullanıldığı göz önünde bulundurulduğunda tanıtım amaçlı gönderildiği muhtemeldir.

Sonu hakkında bir bilgi bulunmamaktadır.


https://www.rangierdiesel.de/index.php?view=fahrzeuge&object=26624&nav=1406157&lang=1&action=results

Yurtdışından örnek

[Alp ÖNEY]

Bu konuda, paylaşımlarımı sonlandırdım.

Bundan sonra, MTK Facebook sitesinde daha aydınlanacağımıza emin oldum.

[Ozan Dik]

Bu konuda, paylaşımlarımı sonlandırdım.

Bundan sonra, MTK Facebook sitesinde daha aydınlanacağımıza emin oldum.

sizi kızdıran b,rsey mi oldu ?

[Alp ÖNEY]

Ozan Bey, daha evvel paylaştığım gibi MTK Facebook mu yoksa MTK Forum mu diye sormuştum. Bir kaç yanıt dışında, özeleştiri de dahil bir paylaşım olmadı.

MTK'nın tabii ki Facebook sosyal paylaşım sitesi de olmalı.

Ancak, bir elin beş parmağını geçmeyen üyeler, forumu ayakta tutmak için samimiyetle emekler vererek paylaşımlarda bulunurken, MTK Facebook alım-satım işleri ya da  kopyala yapıştır kurgularla dolmuş. Facebook'ta paylaşılan kopyala/yapıştır kurgular vs. dikkat ettiniz mi "Beğen Butonu" na basmak da gelenek haline gelmiş.

İşin üzücü tarafı, bu kadar MTK Facebook üyesinin foruma çekilememesi.

Sizin de samimiyetle MTK Forum'a yönlendirilmek amacıyla Facebook'ta paylaşımlarınız ne kadar önemsendi.

İşin özü, forum ciddidir ve yazılanlar/paylaşılanlar uçup gitmez.
 

[Ozan Dik]

Ozan Bey, daha evvel paylaştığım gibi MTK Facebook mu yoksa MTK Forum mu diye sormuştum. Bir kaç yanıt dışında, özeleştiri de dahil bir paylaşım olmadı.

MTK'nın tabii ki Facebook sosyal paylaşım sitesi de olmalı.

Ancak, bir elin beş parmağını geçmeyen üyeler, forumu ayakta tutmak için samimiyetle emekler vererek paylaşımlarda bulunurken, MTK Facebook alım-satım işleri ya da  kopyala yapıştır kurgularla dolmuş. Facebook'ta paylaşılan kopyala/yapıştır kurgular vs. dikkat ettiniz mi "Beğen Butonu" na basmak da gelenek haline gelmiş.

İşin üzücü tarafı, bu kadar MTK Facebook üyesinin foruma çekilememesi.

Sizin de samimiyetle MTK Forum'a yönlendirilmek amacıyla Facebook'ta paylaşımlarınız ne kadar önemsendi.

İşin özü, forum ciddidir ve yazılanlar/paylaşılanlar uçup gitmez.
 

Alp bey forum sayfasına yazılan çizilen her şey baslık altında kalır ama facede yazılan uçar gider öncelikle burası asıl olandır bana göre yazdığınız yazıyı görmedim .  görseydim yazardım .
buranın şu an zayıf olmasının sebebi fotoğrafların uçması bu benide çok üzüyor onca emek bilgi yok gelen kişiler bakıyor hiç bir sey yok gidiyorlar .
Türkiyede her yerde olduğu gibi burada bilgiler (bizimkilerin çoğu görseldir)uçtu gitti .
Normal yasamda da hobide de en önemli şey bilgidir buda forumda olmayınca herkes faceye laklak yapmaya gidiyor .
bende buraya eski olan her seyin yüklenilmesini bekliyorum ki yetkili olan arkadaşların uğrasacağını biliyorum .
olmaz ise yazıklar olsun hepimize.....

[iceman]

Son bir kaç mesajda konu başlığından/ekseninden hafif kaymış buna güvenerek facebook sayfası/forum kıyasına binaen konuşayım (hani Alp beyin konusuna saygısızlık etmek istemem). Tabii ki forumun yeri ayrı.Ancak günümüzde işlevi biraz zayıfladı.Sosyal medyanın günümüzdeki gücü tartışılmaz (ki hiç sevmediğim bir mevhumdur facebook dışındakilere halen bulaşmadım uzak duruyorum).Ancak kitlelere ulaşma gücü de malum.Güzel bir pazarlama/tanıtım aracı olarak kullanılabilir(di).Alp bey MTK facebook sayfasını kopyala yapıştır kurgu resimleri ile doldurulmuş v.s. diye eleştirmiş haklı olarak ki çok ta doğru bir tespit benimde trajikomik bulduğum bir hareket (bazı gelişimini tamamlamamışlar interneti sadece kendilerinin kullandığını zannediyorlar herhalda). Pekii iyi güzel ama bu forumun ilk zamanları farklımıydı? İşte maalesef o da farklı değildi.Eski konulara bakıldığında da görülebilir.Türkiye ye dair nadir sayfalardana birisi olan www.trainsofturkey.com sitesinin linkini vermek yerine zırtapozca ordaki resimleri teker teker üşenmeden indirip buraya dolduran mesajları görebilirsiniz Yani kısacası bu kadar üzülmeye gerek yok çünkü piyasanın hali malum.. meydanda... Maalesef bu işin illuminatisi TR de bir takım şeylerin değişmesini istemiyor Forumun kurulduğu 2006 yılından bu yana yani 12,5 yıldır 1 arpa boyu yol gittik mi son derece tartışmaya açık konu.Ozan Dik arkadaşımızın sitemlerini anlıyor son derece hak veriyorum.Eski bilgiler resimler geri getirilmeli hatta tedbiri bu işe girişilmeden önce alınmalıydı.Konuyu daha da uzatıp eski konuları hortlatmak istemiyorum sonra yine hedef tahtası olurum (gerçi bundan da çekinecek değilim ya..) Ancak Alp bey boşuna üzülmeyin ordaki tayfa buraya gelse yapacakları yine farklı değil.Sonuçta kaçının elinde doğru düzgün adam gibi model v.s var? Geçen kış aralık gibi bir konu hortladı.Eline her 3D printer alan ACME nin yaptığı TCDD vagonlarını ve DE24000 yapacaktı sözde!!!! Hayatında eline model tren almamış herifler neler anlatıyor.Sonuç meydan da...Eğer bu işe gönülverenler,verdiğini söyleyen kişiler ileriye yönelik sağlam adımlar atmak istiyorsa daha derin düşünmeli.Bazı şeyler sil baştan yapılmalı.Yoksa 10 sene sonra bakın gene millet kurgu resmi copy paste etmekten öteye gidemez....

Sevgiler...

[kemalomay]

Alp bey merhaba , nedense konunun son mesajlarını kaçırmışım, şimdi gördüm.

Evet haklısınız 3-5 kişi paylaşım yapıyor diğerleri bakıyor doğru ama şöyle düşünmek lazım , araştırma yapacak gücü vakti bilgisi olan veya el emeği çok güzel işler üretip paylaşan  binlerce insanımız yok maalesef , ülkemiz bir İsviçre Almanya değil henüz.

Çeşitli marifetleri olmayan insanlar da kopyala yapıştır bir şeyler yapmaya çalışıyor kendince , kızmamak lazım.

Forumun eski bilgilerini kurtarmak için ben önümüzdeki hafta Harun'a gideceğim , İzmir den Onur arkadaşımız da şansını denemek istiyor umalım başarsın.

Facebook konusuna hiç takılmayın lütfen , isteyen orda kalsın bizim için fark etmez.

Lütfen paylaşımlara devam edin zevkle izliyorduk.

[Alp ÖNEY]

Kemal Bey merhaba.

Olumlu görüş ve fikirleriniz için teşekkür ederim.

Bu konuda tespitlerimi paylaşmaya devam edeceğim.

[Alp ÖNEY]

Yanıt # 2’de konu edilen, Karabük Demir Çelik Fabrikası’nda kullanılmış olan 1937 yılı üretimi WB Bagnall  (Fab.No:  2578) TDÇF 4401 plaketli lokomotif.






1977 yılında (Yanıt # 2’de paylaşılmıştı)





1937 fabrika çıkışı




Teknik verileri